Atinalı Sokrates ?

Atina’lı Sokrates, yaşadığı döneme damga vuran renkli bir tarihsel kişilik olarak karşımıza çıkar. Yaşadığı sürece insanların en doğru şekilde nasıl düşünebileceği ve yaşamını nasıl daha iyi hale getirebileceğine dair sorular sordu. Sorduğu felsefi nitelik taşıyan sorularını çevresindeki gençlerle tartışırdı. Sokrates’e göre iyi bir eğitime giden yol insanlara sorular sormaktan geçiyordu.

Bu yöntem  ”Sokratik” yöntem olarak adlandırılmıştır. Sokrates çok zeki bir insandı. Öğrencilerinden para almazdı bu yüzden pek varlıklı bir yaşamı yoktu. Zaman zaman demokrasiyi eleştiren konuşmalar da yapıyordu. Sorgulayıcı kişilik yapısı sebebiyle çoğu insanın derin düşünmemesi ve analiz etmemesini eleştiriyordu. Düşünceleri çevresindekiler tarafından tehlikeli bulunuyor ve eleştiriye maruz kalıyordu. Sokrates’in yazılı bir eseri yoktur.

Kendisini hakkında öğrencilerinin yazdıkları eserlerden bilgi edinebiliyoruz. Öğrencileri arasında Platon ve Ksenophon gibi ünlü isimler de vardır. Atina tarafından yargılanan Sokrates savunmasında kendine has soru cevap yöntemini kullanmış ve suçlamalardaki tutarsızlıkları ortaya çıkarmıştır. Sokrates’i yargılayan jüri, Atina vatandaşlarından oluşuyordu ve yaklaşık 500 kişi kadardı. Sokrates bu jürinin yarıya yakınını ikna etmişti. Kendisini itham eden üç Atinalı’dan Meletos, Sokrates’in idamını istiyordu.

Eğer, Atina’da bir kişi suçlu bulunursa kendisi için istenen cezaya alternatif bir ceza talep etmeliydi. Herkes Sokrates’in sürgün cezası istemesini beklerken o bunu yapmadı ve verilen cezayı kabullendi. Sokrates’in ölümü öğrencilerini de derinden etkilemiştir. Platon’un, hocasının ölümünün hemen ardından kaleme aldığı eserinde Sokrates’in etkileri yaşayacaktır.